1. pl
  2. en

Erasmus+ jako narzędzie rozwoju emocjonalnego młodzieży - więcej niż podróż

23 listopada 2025
brown wooden blocks on white surface

 

Kiedy myślimy o programie Erasmus+, często przychodzą nam na myśl obrazy młodych ludzi z plecakami, zwiedzających europejskie stolice i doskonalących języki obce. To prawda – ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Program Erasmus+, szczególnie w sektorze Młodzież, to przede wszystkim potężne narzędzie transformacji emocjonalnej i społecznej, które kształtuje młodych ludzi na poziomie znacznie głębszym niż tylko zdobywanie kompetencji językowych.

 

Edukacja pozaformalna – klucz do rozwoju emocjonalnego

 

W odróżnieniu od tradycyjnej edukacji szkolnej, program Erasmus+ w sektorze Młodzież stawia na edukację pozaformalną i nieformalną. To właśnie w tym środowisku – poza murami szkół i uniwersytetów – młodzi ludzie mają przestrzeń do prawdziwego rozwoju emocjonalnego.

Fundacja Krok Wyżej, warszawska organizacja specjalizująca się we wspieraniu zdrowia psychicznego i rozwoju osobistego, idealnie rozumie tę filozofię. Jako aktywny uczestnik międzynarodowych wymian młodzieżowych w ramach Erasmus+, fundacja łączy swoją wiedzę o dobrostanie psychicznym z możliwościami, jakie daje uczestnictwo w projektach europejskich.

 

Czym właściwie są wymiany młodzieżowe?

Wymiany młodzieżowe to projekty, w których grupy młodych ludzi (13-30 lat) z co najmniej dwóch krajów spotykają się na 5-21 dni, aby wspólnie pracować nad wybranym przez siebie tematem. Co kluczowe – młodzież sama wybiera temat i aktywnie uczestniczy na każdym etapie projektu, od planowania po ewaluację.

To nie są kursy ani szkolenia prowadzone przez dorosłych. To przestrzeń, w której młodzi ludzie uczą się przez doświadczenie, współpracę i refleksję.

 

Kompetencje emocjonalne i społeczne – prawdziwe owoce mobilności

Badania wpływu programu Erasmus pokazują fascynujące wnioski. Studenci i uczestnicy wymian postrzegają swoje doświadczenia jako okres definiujący ich osobisty i zawodowy rozwój. Co konkretnie się zmienia?

 

Kompetencje, które rozwijają uczestnicy Erasmus+:

Empatia i kompetencje międzykulturowe Spotykanie się z ludźmi z różnych kultur, systemów wartości i przekonań zmusza do wyjścia poza własną perspektywę. Młodzi ludzie uczą się rozumienia różnic, tolerancji kulturowej i etnicznej, a przede wszystkim – odkrywają, że pomimo dzielących nas różnic, więcej nas łączy niż dzieli.

Odporność psychiczna i wiara w siebie Wyjazd za granicę, często po raz pierwszy w życiu, stawianie czoła wyzwaniom językowym, logistycznym i społecznym – to wszystko buduje odporność. Badania pokazują, że po wymianach uczestnicy odczuwają znaczną poprawę wiary w siebie i zdolności radzenia sobie z trudnościami.

Umiejętności interpersonalne i komunikacja Praca w międzynarodowych zespołach rozwija komunikatywność, umiejętności prezentacyjne i współpracy. Młodzi ludzie uczą się rozwiązywania konfliktów, negocjacji i budowania porozumienia w różnorodnych grupach.

Krytyczne myślenie i kreatywność Konfrontacja z nowymi sposobami myślenia pobudza kreatywność i rozwija zdolność krytycznego myślenia. Uczestnicy uczą się kwestionować założenia, szukać alternatywnych rozwiązań i myśleć elastycznie.

Odpowiedzialność i samodzielność Aktywne uczestnictwo we wszystkich fazach projektu – od planowania po realizację – buduje poczucie odpowiedzialności za wspólne działanie i rozwija umiejętności organizacyjne.

 

Fundacja Krok Wyżej – gdzie zdrowie psychiczne spotyka Erasmus+

Fundacja Krok Wyżej w swoich działaniach pokazuje, jak można łączyć programy międzynarodowe z misją wspierania zdrowia psychicznego młodzieży. Ich podejście opiera się na czterech filarach: empatii, autentyczności, edukacji i wspólnocie.

 

Dlaczego to połączenie ma sens?

Według fundacji, dobrostan psychiczny, edukacja emocjonalna oraz aktywność fizyczna to fundamenty lepszego życia. Międzynarodowe wymiany młodzieżowe w ramach Erasmus+ stanowią idealne środowisko do rozwijania tych wszystkich obszarów jednocześnie:

  • Edukacja emocjonalna poprzez warsztaty rozwoju osobistego wbudowane w wymianę
  • Budowanie wspólnoty poprzez pracę w międzynarodowych zespołach
  • Przełamywanie tabu dotyczących zdrowia psychicznego w bezpiecznym, wspierającym środowisku
  • Równy dostęp – fundacja wspiera dzieci z ubogich rodzin i osoby z małych miejscowości, umożliwiając im udział w projektach międzynarodowych
  •  

Włączanie i różnorodność – Erasmus+ dla wszystkich

Jednym z priorytetów nowej perspektywy programu Erasmus+ (2021-2027) jest inkluzywność. Program wprowadził specjalne wsparcie dla osób z mniejszymi szansami, w tym:

  • Dodatkowe finansowanie na wsparcie uczestników z niepełnosprawnościami
  • Partnerstwa na małą skalę dla organizacji docierających do odbiorców z utrudnionym dostępem
  • Wsparcie dla młodzieży NEET (niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się)
  • Działania skierowane do osób z małych miejscowości i obszarów o ograniczonych możliwościach

To właśnie tutaj organizacje takie jak Fundacja Krok Wyżej odgrywają kluczową rolę – jako most między młodzieżą potrzebującą wsparcia a możliwościami programu Erasmus+.

 

Proces uczenia się – więcej niż sam wyjazd

Kluczowe dla rozwoju emocjonalnego jest to, że wymiana młodzieżowa to nie tylko kilkanaście dni spędzonych za granicą. To proces składający się z trzech faz:

 

1. Faza przygotowawcza

Młodzież spotyka się przed wyjazdem, planuje działania, uczy się o krajach partnerskich, przygotowuje się językowo i emocjonalnie do wyjazdu.

 

2. Sama wymiana

5-21 dni intensywnej pracy w międzynarodowej grupie nad wybranym tematem – od zmian klimatycznych po zdrowie psychiczne, od mediacji po przedsiębiorczość społeczną.

 

3. Ewaluacja i działania następcze

Po powrocie następuje refleksja nad doświadczeniami, rozpoznanie nabytych kompetencji (często z wykorzystaniem certyfikatu Youthpass) i planowanie działań lokalnych wykorzystujących zdobytą wiedzę.

Ten cały proces wzmacnia świadome uczenie się i pomaga młodym ludziom zobaczyć własny rozwój.

 

Przykłady tematów wymian wspierających rozwój emocjonalny

Wymiany młodzieżowe w ramach Erasmus+ mogą dotyczyć praktycznie każdego tematu wybranego przez młodzież. Te szczególnie wspierające rozwój emocjonalny często koncentrują się na:

  • Zdrowiu psychicznym – przełamywanie tabu, dzielenie się doświadczeniami, uczenie się strategii radzenia sobie ze stresem
  • Komunikacji bez przemocy – budowanie empatii, rozwiązywanie konfliktów, mediacje
  • Różnorodności i inkluzji – rozumienie doświadczeń osób z różnych środowisk, walka z dyskryminacją
  • Partycypacji obywatelskiej – angażowanie się w życie społeczności, dialog z decydentami
  • Ekologii i zrównoważonego rozwoju – działanie na rzecz wspólnego dobra, odpowiedzialność za przyszłość

 

Konkretne korzyści – co mówią badania?

 

Badania realizowane przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji pokazują, że uczestnicy programów Erasmus+ w sektorze Młodzież zgłaszają:

  • Większą dojrzałość emocjonalną – lepsze rozumienie siebie i swoich reakcji
  • Poprawę umiejętności pracy zespołowej – zdolność współpracy z różnorodnymi osobami
  • Zwiększoną otwartość – na nowe doświadczenia, perspektywy i kultury
  • Lepsze zdolności adaptacyjne – umiejętność funkcjonowania w nowych, nieznanych sytuacjach
  • Poczucie sprawczości – przekonanie o możliwości wpływania na otaczającą rzeczywistość

Co więcej, 85,6% organizacji uczestniczących w programie potwierdza, że Erasmus+ znacznie poprawił dostępność wysokiej jakości materiałów edukacyjnych i rozwinął ich kompetencje w pracy z młodzieżą.

 

Jak wziąć udział? Praktyczne informacje

Dla młodych ludzi zainteresowanych udziałem w wymianie młodzieżowej istnieją dwie główne ścieżki:

 

1. Przez organizację młodzieżową

Większość wymian jest organizowana przez NGO, stowarzyszenia czy fundacje (jak Fundacja Krok Wyżej). Warto:

  • Śledzić profile organizacji młodzieżowych w mediach społecznościowych
  • Odwiedzać strony Narodowej Agencji Erasmus+ i portale jak Eurodesk
  • Dołączyć do lokalnych organizacji młodzieżowych lub świetlic

 

2. Przez nieformalną grupę młodzieży

To jedna z unikalnych cech programu – nie trzeba być zarejestrowaną organizacją! Grupa minimum 4 młodych ludzi może sama napisać wniosek o dofinansowanie i zorganizować wymianę.

Koszty: Program Erasmus+ w sektorze Młodzież jest w pełni darmowy dla uczestników – pokrywane są koszty podróży, zakwaterowania, wyżywienia i działań. Dodatkowo dostępne jest wsparcie dla osób z mniejszymi szansami.

 

Podsumowanie – inwestycja w przyszłość emocjonalnie inteligentną

 

Program Erasmus+, a szczególnie sektor Młodzież, to znacznie więcej niż możliwość zwiedzenia Europy czy nauki języków. To kompleksowy system wspierania rozwoju emocjonalnego i społecznego młodych ludzi, przygotowujący ich do życia w coraz bardziej złożonym i zróżnicowanym świecie.

Organizacje takie jak Fundacja Krok Wyżej pokazują, jak można świadomie wykorzystywać narzędzia programu Erasmus+ do wspierania zdrowia psychicznego i dobrostanu młodzieży. Ich holistyczne podejście – łączące edukację emocjonalną, międzynarodowe doświadczenia i wsparcie psychologiczne – to model wartościowy dla całego sektora młodzieżowego.

W świecie, w którym coraz głośniej mówi się o kryzysie zdrowia psychicznego młodego pokolenia, programy takie jak Erasmus+ oferują realną, sprawdzoną przestrzeń do rozwoju kompetencji emocjonalnych i społecznych. Nie tylko uczą języków – uczą życia w różnorodności, budują odporność, rozwijają empatię i wiarę we własne możliwości.

Każdy młody człowiek zasługuje na szansę zrobienia swojego "kroku wyżej" – w stronę lepszego rozumienia siebie, innych i świata wokół. Program Erasmus+ tę szansę daje.

Źródła i dalsze informacje:

  • Fundacja Krok Wyżej: www.krokwyzej.org
  • Narodowa Agencja Erasmus+: erasmusplus.org.pl
  • Portal Eurodesk Polska: www.eurodesk.pl
  • Instagram Fundacji Krok Wyżej: @fundacja_krok_wyzej

Wszystkie dokumenty są dostępne publicznie i aktualizowane zgodnie z wymogami ustawy o fundacjach.

Dokumenty i informacje

 

Polityka prywatności i plików cookies

Sprawozdania finansowe i merytoryczne

Statut Fundacji

Regulamin darowizn online

Sprawdź w KRS

 

 

Każde wsparcie ma znaczenie 💚Dzięki Tobie możemy pomagać, uczyć i inspirować innych do zrobienia swojego kroku wyżej.

FUNDACJA KROK WYŻEJ

UL. MARCINA KASPRZAKA 31/119

01-234 WARSZAWA

KRS: 000120027219

NIP: 5273187804

REGON: 543012528

© 2025 Fundacja Krok Wyżej. Wszystkie prawa zastrzeżone.