Codziennie scrollują, porównują, oglądają idealne życia, perfekcyjne ciała i sukcesy innych. Dla wielu nastolatków media społecznościowe – zwłaszcza TikTok – stały się głównym źródłem informacji, wzorców i... kompleksów. Jakie mechanizmy obniżają ich poczucie własnej wartości? Jak możemy jako dorośli – rodzice, nauczyciele, mentorzy – pomóc im zachować zdrową relację z samym sobą w cyfrowym świecie?

Nowa codzienność – życie online

Dla współczesnych nastolatków TikTok, Instagram i inne platformy społecznościowe są naturalnym elementem codzienności. Z raportów wynika, że polskie nastolatki spędzają online od 2 do nawet 6 godzin dziennie, głównie przeglądając krótkie filmiki, zdjęcia i komentarze. Popularność TikToka sprawia, że wiele trendów, wyzwań i modnych stylów zaczyna się właśnie tam.

Te media są pełne inspirujących treści, ale też... pułapek. Szczególnie niebezpieczne są te materiały, które kreują nierealistyczne wzorce wyglądu, sukcesu czy stylu życia. Młodzi ludzie widzą setki filmików z perfekcyjnymi ciałami, nieskazitelną cerą (dzięki filtrom) oraz uśmiechniętymi, odnoszącymi sukcesy rówieśnikami. To prowadzi do zjawiska "feedu idealnych ludzi", które zniekształca obraz rzeczywistości i powoduje zaburzenie własnej samooceny.

Porównania, presja i FOMO

Porównywanie się do innych w sieci działa jak trucizna – nawet dla dorosłych. U nastolatków, których tożsamość dopiero się kształtuje, efekt jest szczególnie silny. Często pojawia się "FOMO" – Fear Of Missing Out, czyli lęk, że coś nas omija, że inni mają lepiej, ciekawiej, atrakcyjniej.

Mechanizm ten prowadzi do obniżenia samooceny i uzależnienia od zewnętrznej akceptacji: "jeśli dostanę dużo lajków, czuję się wartościowy/a". Takie myślenie sprzyja poczuciu osamotnienia, presji bycia "ciągle online", a także rozwojowi zaburzeń nastroju i problemów z własnym obrazem ciała.

Objawy, które mogą niepokoić

Jak poznać, że media społecznościowe zaczynają wpływać negatywnie na samoocenę i dobrostan nastolatka? Warto zwrócić uwagę na:

• Nagłe pogorszenie nastroju po korzystaniu z telefonu

• Izolowanie się od rówieśników lub rodziny

• Obsesję na punkcie wyglądu, ciała, filtrów

• Nadmierną drażliwość, impulsywność

• Unikanie spotkań na żywo, zaburzenia snu

Te sygnały nie zawsze oznaczają poważny problem, ale jeśli pojawiają się regularnie – warto porozmawiać i nie bagatelizować sygnałów ostrzegawczych.

Jak reagować i wspierać?

Najważniejsze jest wsparcie – spokojna obecność i rozmowa bez oceniania. Nastolatki często nie oczekują gotowych rozwiązań, tylko tego, by ktoś ich wysłuchał i zrozumiał. W praktyce możesz:

• Pytać: "Jak się czujesz, gdy korzystasz z TikToka/Instagrama?"

• Pomagać odróżniać świat realny od wyretuszowanych obrazów w sieci

• Uczyć krytycznego myślenia: rozpoznawania filtrów, manipulacji zdjęciami

• Wzmacniać świadomość własnych mocnych stron niezwiązanych z wyglądem

• Promować zdrowe nawyki: sen, ruch, czas offline, relacje twarzą w twarz

• Proponować cyfrowy detoks lub wspólne aktywności poza siecią

Jeśli widzisz wyraźne pogorszenie nastroju, nie bój się skorzystać z pomocy specjalistów – psychologa, pedagoga szkolnego czy telefonu zaufania.

Polecane działania i narzędzia

• Aplikacje do monitorowania czasu w social mediach: Forest, Freedom, Stay Focused – pomagają zyskać kontrolę nad czasem spędzanym online.

• Rozmowy o emocjach: Codzienna rozmowa – bez ocen, presji, z autentycznym zainteresowaniem.

• Wspólne ustalanie granic: Np. "bez telefonów przy posiłkach", "1 dzień w tygodniu offline".

• Materiały edukacyjne i warsztaty: Zachęcaj do korzystania z poradników o zdrowiu psychicznym, rozwoju osobistym, grup wsparcia

Nie musisz być ekspertem od internetu, żeby być wsparciem dla młodego człowieka. Wystarczy obecność, otwartość i gotowość do rozmowy – nawet jeśli temat wydaje się trudny. Jeśli chcesz więcej takich treści.

Wszystkie dokumenty są dostępne publicznie i aktualizowane zgodnie z wymogami ustawy o fundacjach.

Dokumenty i informacje

Polityka prywatności i plików cookies

Sprawozdania finansowe i merytoryczne

Statut Fundacji

Regulamin darowizn online

Sprawdź w KRS

Każde wsparcie ma znaczenie 💚Dzięki Tobie możemy pomagać, uczyć i inspirować innych do zrobienia swojego kroku wyżej.

FUNDACJA KROK WYŻEJ

UL. MARCINA KASPRZAKA 31/119

01-234 WARSZAWA

KRS: 0001200272

NIP: 5273187804

REGON: 543012528

© 2025 Fundacja Krok Wyżej. Wszystkie prawa zastrzeżone.